واکسن گارداسیل از تجمع و یا ایجاد ویروسهایی که عامل انواع سرطانهای دهانه رحم، مقعد، ورودی واژن یا فرج است جلوگیری میکند. این واکسن همچنین قادر است از انواع زگیلهای تناسلی نیز جلوگیری کند. این واکسن محلولی از ذرات شبیه به ویروس‌های مرده میباشد به همین دلیل در گیرنده بیماری ایجاد.
در میان بیماریهای عفونی یکی از مهمترین بیماریها که در سالهای اخیر بسیار شایع شده است درگیری به بیماری ویروسی به نام پاپیلومای انسانی است. این بیماری یک عفونت ویروسی است که از طریق برقرار کردن ارتباط پوستی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود.
ویروس HPV چیست؟
ویروس‌های پاپیلومای انسانی در حقیقت عفونتی است که از طریق تماس مستقیم پوستی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. این نوع از ویروس بیشتر از طریق تماس جنسی، دهان، گلو و یا اندام تناسلی منتقل می‌شود.
در برخی از منابع، ویروس HPV به عنوان عفونت جنسی منتقل شونده شناخته می‌شود. زیرا در صورتیکه این عفونت کنترل نشود، می‌تواند منجر به تشکیل زگیل تناسلی و یا سرطان رحم یا مقعد شود و عواقب غیر قابل جبرانی را در پی داشته باشد.
موارد مصرف واکسن گارداسیل
عامل اصلی زگیل های تناسلی نوعی ویروس DNA دار با نام HPV است. این ویروس بیش از ۱۰۰ تیپ مختلف از نوع کم خطر و پرخطر دارد. تیپ های کم خطر فقط زگیل تناسلی را به وجود می آورند . زائده هایی گوشتی شکل و سفت که در اطراف اندام های تناسلی و مقعد به وجود می آیند. اما مشکل اصلی را تیپ های پرخطر این ویروس ایجاد می کنند.
این تیپ ها علاوه بر ایجاد زگیل های تناسلی با نوع خاصی از سرطان ها در ارتباط هستند و به عنوان عامل زمینه ساز و اصلی این گونه سرطان ها شناخته شده اند. سرطان هایی از جمله : سرطان دهانه ی رحم، سرطان مقعد، سرطان واژن و سرطان آلت تناسلی مردان و همچنین سرطان دهان و سرطان حنجره.
واکسن زگیل تناسلی برای پیشگیری از تیپ های مشخصی از این ویروس کاربرد دارد ( تیپ های ۶، ۱۱، ۱۶، ۱۸ ) و با تزریق آن می توان از ابتلا به زگیل های تناسلی، زگیل مقعد و سرطان هایی که به دنبال آن می آید جلوگیری نمود.
نقش واکسن گارداسیل در پیشگیری از انتقال ویروس HPV
ویروس HPV به شدت مسری است و در اولین تماس جنسی با فرد آلوده می تواند منتقل شود. بدین ترتیب شریک جنسی فردی که به ویروس HPV مبتلاست همیشه در معرض خطر است. الگوهای روابط جنسی میان جوانان امروزی نشان می دهد که سن آغاز فعالیت های جنسی به شدت پایین آمده و به مرز ۱۳ سال رسیده است.
به علت عدم آگاهی های کافی در این زمینه و عدم مراقبت های لازم حین رابطه ی جنسی ، نرخ شیوع گسترده ی زگیل های تناسلی در افراد نوجوان و جوان بسیار نگران کننده است. قطعا تزریق واکسن گارداسیل می تواند در پیشگیری از انتقال ویروس HPV بسیار موثر باشد.
تاثیر واکسن گارداسیل برای افرادی که مبتلا به زگیل تناسلی هستند
اگر شخصی به زگیل تناسلی مبتلا شده است تزریق واکسن گارداسیل در درمان زگیل تناسلی او تاثیری نخواهد داشت و به هیچ وجه نمی تواند در درمان زگیل های تناسلی او موثر باشد اما از آنجایی که ۱۰۰ ها تیپ مختلف از ویروس HPV شناخته شده است می تواند از ابتلا به سایر انواع پرخطر این ویروس جلوگیری نماید.
استفاده از واکسن اچ پی وی در مردان
تزریق واکسن گارداسیل در مردان بهتر است که قبل از سن آغاز فعالیت های جنسی شروع شود. بهترین سنی که برای تزریق واکسن زگیل تناسلی در مردان توصیه شده است سنین ۹ الی ۲۱ سال است. همچنین مردانی که به همجنسبازی گرایش دارند یا به بیماری های مربوط به ضعف سیستم ایمنی بدن مانند ایدز مبتلا شده اند حتما باید واکسن گارداسیل را دریافت کنند.
بهترین زمان برای تزریق واکسن گارداسیل
بهترین زمان برای تزریق این واکسن قبل از شروع فعالیت جنسی فرد است. از این رو معمولا توصیه اکید شده است که افراد در بازه سنی ۹ الی ۲۶ سالگی نسبت به تزریق آن اقدام کنند. البته این واکسن تا سن ۴۵ سالگی نیز بسته به شرایط می‌تواند توسط بیمار دریافت شود.
این واکسن معمولا طی یک دوره هشت ماهه و در سه نوبت دریافت می‌شود. اما در حالت کلی نظر متخصص در خصوص بهترین زمان تزریق آن برای افراد مختلف ممکن است متفاوت باشد.
نکته مهمی که در تزریق واکسن گارداسیل باید مورد توجه قرار گیرد این است که این واکسن به هیچ عنوان نباید در دوران بارداری و شیردهی و یا افراد داری نقص سیستم ایمنی مورد استفاده قرار گیرد.
عوارض جانبی واکسن گارداسیل شامل چه مواردی است؟
هر دارویی در کنار ویژگی‌های مثبت خود، می‌تواند تاثیرات و عوارض سوئی را نیز در پی داشته باشد. واکسن گارداسیل نیز از این امر مستثنی نیست.
به همین دلیل است که پزشکان توصیه می کنند، فرد بلافاصله پس از تزریق محل را ترک نکند. تحت نظر بودن بیمار نیم ساعت بعد از تزریق واکسن می‌تواند کنترل عوارض این واکسن را بسیار ساده‌تر کند.
عوارض جانبی و تاثیرات این واکسن نیز در موارد نادری ممکن است به صورت یکی از علائم زیر بروز پیدا کند:
تورم، قرمزی و یا درد در محل تزریق
این عارضه یکی از شایع‌ترین عوارض واکسن گارداسیل است که معمولا ظرف مدت چند روز از بین می‌رود.
سردرد
این مورد از عوارض واکسن نیز معمولا گذرا است و معمولا طی چند روز از بین می‌رود.
افزایش دمای بدن و احساس تب و لرز
این عارضه در صورت تداوم باید پیگیری و برطرف شود.
حالت تهوع
در صورتیکه حالت تهوع تنها برای مدت کوتاهی پس از تزریق در فرد ایجاد شود، جای نگرانی نیست. اما در صورتی که ادامه پیدا کند، نیاز به پیگیری خواهد داشت.
تنگی نفس و اختلالات تنفسی
در موراد بسیار نادر، ممکن است فرد پس از دریافت آن با اختلالات تنفسی مواجه شود.
احساس درد در بازوها، دست‌ها و پاها
این عارضه نیز یکی از نادرترین تاثیرات واکسن گارداسیل است که درصد بسیار کمی از افراد با آن مواجه می‌شوند.
سرگیجه و ضعف
در صورتیکه پس از دریافت این واکسن حالت ضعف و سرگیجه دارید، بهتر است در اسرع وقت حالات خود را با پزشک در میان بگذارید.
خارش و کهیر پوستی
هر چند بروز مشکلات پوستی پس از تزریق واکسن یکی از عوارض نادر واکسن گارداسیل است. اما برخی از افراد ممکن است با این مشکل مواجه شوند. که مشورت با پزشک و انجام راه‌های پیشگیرانه می‌تواند در این خصوص موثر باشد.
منابع:
درمانکده، ایران کلینیک
