ویتیلیگو چیست؟

بیماری ویتیلیگو یا بیماری پیسی بیماری پوستی است که سبب می شود تا رنگ پوست از بین رود و ممکن است در هر جای بدن اتفاق بیافتد، یکی از علت های بیماری ویتیلیگو ژنتیک و ارثی می باشد. بیماری ویتیلیگو در اثر مرگ سلول های ملانوسایت ایجاد می شود. برای درمان ویتیلیگو روش های درمانی مختلفی وجود دارد مانند استفاده از کرم های موضعی، جراحی، استفاده از لیزر و ویتامین ها. افراد مبتلا به ویتیلیگو باید از نور خورشید خود را محافظت کنند و هرگز تتو انجام ندهند.

 

بیماری ویتیلیگو یا بیماری پیسی

ویتیلیگو بیماری پوستی است که نواحی پوست را درگیر می کند. ویتیلیگو ، پیسی یا برص نام های دیگر این بیماری هستند که استفاده می شود. ویتیلیگو یا پیسی سبب می شود تا رنگ پوست از بین رود و بخش هایی از پوست روشن تر به نظر برسد. در برخی افراد ویتیلگو بخش های اندکی از پوست را درگیر می کند و برخی دیگر نیز بخش های بیشتری از پوست شان درگیر می شود. ویتیلیگو اغلب پوست را تحت تاثیر قرار می دهد اما انواع ویتیلیگو ممکن است در هر جای از بدن که رنگدانه وجود دارد نیز اتفاق بیفتد. ویتیلیگو در موی سر می تواند منجر به سفیدی آن گردد. برخی افراد در دهان خود دچار تغییر رنگ می شوند. حتی ویتیلیگو در چشم می تواند منجر به از دست رفتن رنگ آن شود.

آیا بیماری ویتیلیگو بیماری مسری است؟ خیر چنین چیزی نیست و بیماری ویتیلیگو یا پیسی مسری نمی باشد. ویتیلیگو حتی حیات بیمار را تهدید نمی کند. اما ویتیلیگو می تواند بر زندگی افراد تاثیر داشته باشد. برخی افراد مبتلا به ویتیلیگو دچار کاهش اعتماد به نفس می شوند، برخی نیز به افسردگی جدی مبتلا می شوند، بنابراین استراتژی های مقابله می تواند بسیار کمک کننده باشد.

 

علائم بیماری ویتیلیگو ، علائم بیماری پیسی

ویتیلیگو یا پیسی سبب از دست رفتن رنگ یا به عبارتی تخصصی تر از دست رفتن رنگدانه یا دپیگمنتاسیون می شود. پیگمنت یا رنگدانه ها در هر جایی از بدن قابل رویت هستند:

• ویتیلیگو در پوست
• ویتیلیگو در مو ( سر، ابرو، مژه، ریش)
• ویتیلیگو داخل دهان
• ویتیلیگو در ناحیه تناسلی

اغلب افرادی که دچار ویتیلیگو می شوند در ناحیه بیماری دچار تغییر رنگ شده و پوست آن نواحی کاملا سفید می شود. افراد مبتلا به ویتیلیگو اغلب احساس سلامتی می کنند.

تعداد اندکی از افراد مبتلا به ویتیلیگو دچار خارش یا احساس درد هستند. ویتیلیگو می تواند سبب بروز علائم روانی مانند کاهش اعتماد به نفس و افسردگی شود که به سختی درمان می شود. علائم روانی ناشی از ویتیلیگو صرف نظر از میران تغییر رنگ پوست یا انواع ویتیلیگو اتفاق می افتد.

 

انواع ویتیلیگو، انوع پیسی

بیماری ویتیلیگو یا بیماری پیسی که به آن برص نیز می گویند انواع مختلفی دارد که در ادامه به آن ها پرداخته شده است:

ویتیلیگو سگمنتال:

• در یک بخش از بدن مانند پا، صورت و یا بازوها اتفاق می افتد
• نیمی از افراد رنگ موی خود را حتی در نواحی ابرو و مژه از دست می دهند
• اغلب در سنین پایین مشخص می شود
• ممکن است پیش رونده باشد و یا ممکن است متوقف شود

ویتیلیگو غیر سگمنتال:

• شایع ترین نوع ویتیلیگو یا پیسی می باشد
• اغلب در دو طرف بدن مانند هر دو دست یا هر دو زانوها مشخص می شود
• ممکن است در ناحیه انگشتان، مچ، پیرامون چشم ها یا پا اتفاق بیفتد

زیر گروه های ویتیلیگو نشان می دهد ویتیلیگو چه مقدار بر روی بدن پیشرفت کرده است. زیر گروه ها عبارت است از:

• لوکال: یک تا چند نقطه و یا لکه سفید روی پوست ظاهر می شود اما محدود به نواحی اندکی از بدن می باشد.
• ژنرالیزه: اغلب افراد به این زیر گروه دچار می شوند که در آن لکه های پوستی در بدن پراکنده می شوند.
• یونیورسال: نواحی بدون رنگدانه اکثر بحش های بدن را می پوشاند.

 

عللت بیماری ویتیلگو، علل بروز پیسی

چه کسانی به ویتیلیکو دچار می شوند؟

میلیون ها نفر در سرتاسر جهان به ویتیلیگو دچار می شوند. نزدیک به نیمی از آن ها تا قبل از رسیدن به بیست و یک سالگی به ویتیلیگو دچار می شوند. اغلب آن ها باقی عمرشان را با ویتیلیگو زندگی می کنند. بسیار نادر است که بیماری ویتیلیگو خود به خود از بین برود.

ویتیلیگو با نسبت مساوی در همه رنگ های پوستی و نژادها اتفاق می افتد. حدود نیمی از افراد مبتلا به ویتیلیگو مرد و نیمی دیگر زن هستند.

علل ابتلا به بیماری ویتیلیگو عبارت است از:

• آیا بیماری پیسی ارثی است؟ بله، داشتن خویشاوندان خونی مبتلا به ویتیلیگو از جمله دلایل ابتلا به ویتیلیگو می باشد. (در نتیجه ژن و ویتیلیگو با هم مرتبط می باشند.)
• بیماری خود ایمنی مخصوصا بیماری هاشیموتو (یک بیماری تیروئید) و یا آلوپسی آره آتا alopecia areata (که سبب ریزش مو می شود).

ویتیلیگو چگونه بوجود می آید؟

ویتیلیگو در اثر مرگ سلول های ملانوسایت ایجاد می شود. این سلول ها در رنگ پوست و مو دخالت دارند. دانشمندان علت دقیق مرگ سلول های ملانوسایت را نمی دانند. ویتیلیگو از نوع غیر سگمنتال می تواند بیماری خود ایمنی محسوب شود. تحقیقات نشان داده است که سایر انواع ویتیلیگو (ویتیلیگوی سگمنتال) علت متفاوتی دارد. این نوع از ویتیلیگو به نظر می رسد زمانی ایجاد می شود که چیزی در سیستم عصبی دچار خطا شود.

 

تشخیص ویتیلیگو، تشحیص پیسی:

اگر متخصص پوست به وجود ویتیلیگو مشکوک شود سوالاتی در مورد سابقه خانوادگی در ابتلا به این بیماری خواهد پرسید. سپس معاینه فیزیکی انجام می دهد و نواحی آسیب دیده را به دقت بررسی می کند. انجام تست تیروئید به منظور ارزیابی سلامت غده تیروئید ضروری است. افراد مبتلا به ویتیلیگو اغلب بیماری تیروئید خود ایمنی دارند. تست خون بررسی خواهد کرد آیا تیروئید سلامت است یا خیر. اگر بیماری تیروئیدی وجود داشته باشد درمان آن می تواند به کنترل ویتیلیگو کمک کند.

آیا ویتیلیگو درمان دارد؟ برای پاسخ به این پرسش می توان گفت انتخاب های درمانی متفاوتی وجود دارد. به منظور درمان ،بیمار می تواند در مورد انتخاب های درمانی پیش رو با پزشک خود مشورت کند. هدف از درمان ویتیلیگو بازگرداندن رنگ از دست رفته پوست می باشد.

فاکتورهایی در مورد انتخاب های درمانی وجود دارد که باید مورد توجه قرار داشته باشد. بهترین درمان برای فرد بر اساس اولویت های او، وضعیت سلامت، سن و محلی که ویتیلیگو بروز کرده مشخص می شود. برخی افراد ترجیح می دهند ویتیلیگو را درمان نکنند.

گزینه های درمانی ویتیلیگو یا پیسی عبارت است از:

گزینه های غیر پزشکی برای درمان ویتیلیگو

• استفاده از لوازم آرایش برای افزودن رنگ از دست رفته که می توان از رنگ های پوستی آرایشی استفاده کرد این روش درمانی بی خظر است و به منظور کم رنگ تر کردن ویتیلیگو اغلب در کودکان توصیه می شود زیرا عوارض جانبی کمتری دارد. اشکالات این روش آن است که مرتب باید تکرار شده و زمان بر نیز می باشد، هم چنین برای ایجاد رنگ پوستی طبیعی به تمرین نیاز است.

گزینه های پزشکی برای درمان ویتیلیگو

• درمان ویتیلیگو با داروهای موضعی: داروهای موضعی که بر روی پوست استفاده می شود می تواند به رنگدانه سازی پوست کمک کند. این داروها برای نواحی کوچک نسخه می شوند. اغلب داروهای نسخه شده از کورتیکواستروئیدهای قوی موضعی هستند. حدود 45 درصد بیماران حداقل در بخشی از پوست خود بعد از 4 تا 6 ماه مصرف بهبود را احساس می کنند. کورتیکواستروئیدهای موضعی می تواند با داروهای دیگری ترکیب شود تا نتایج بهتری حاصل گردد. داروهای موضعی در افرادی با پوست تیره بهتر عمل می کند. داروهای موضعی در برخی نواحی بدن مانند صورت بسیار خوب عمل می کنند. این داروها بر روی دست ها و پاها چندان موثر نیستند. همه داروهای موضعی قابل استفاده بر روی پوست نمی باشد.
  • اشکالات درمان ویتیلیگو با دارو های موضعی عبارت است از: بروز اثرات جانبی احتمالی، مانیتور دقیق بیمار، آتروفی پوست که ممکن است در اثر مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئیدهای موضعی اتفاق بیفتد. آتروفی پوست به معنای نازک تر شدن، خشک شدن و شکننده شدن پوست است.
• استفاده از نور برای درمان بیماری پیسی یا ویتیلیگو: استفاده از نور برای رنگدانه سازی پوست، بیمار ممکن است بر روی باکس نور قرار گرفته و یا درمان های excimer laser را دریافت کند. باکس نوری به منظور درمان ویتیلیگو گسترده انجام می شود و لیزر در نواحی کوچک مورد استفاده قرار می گیرد. این درمان های روی پوست صورت بهترین اثر را دارد اما در مورد دست ها و پاها کمتری اثر بخشی را به دنبال دارد. این درمان در اغلب بیماران موثر است. حدود هفتاد درصد افراد از excimer laser پاسخ درمانی می گیرند. نتایج می تواند ناپدید شود. نتایج درمانی در حدود 44 درصد افراد ظرف یک سال بعد از توقف درمان از بین می رود. بعد از چهار سال رنگ بازیابی شده ناشی از درمان از بین می رود. این روش درمانی به تعهد زمانی نیاز دارد. بیماران باید 2 تا 3 درمان را در هفته و به مدت چندین هفته دریافت کنند. این روش درمانی می تواند با سایر روش های درمانی از جمله استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی همراه شود. افرادی با پوست تیره بعد از درمان ممکن است پوست تیره تری پیدا کنند که ظرف چند ماه پوست درمان شده با پوست درمان نشده مطابق می شود.
• درمان نوری PUVA برای درمان پیسی یا ویتیلیگو: در این روش از اولتراویولت نوع A (UVA) و دارویی به نام پسورالن استفاده می شود تا رنگ پوست بازگردد. پسورالن می تواند روی پوست استعمال شده و یا به صورت قرص و خوراکی استفاده شود. این روش درمانی می تواند در مورد درمان ویتیلیگو گسترده مورد استفاده قرار گیرد. حدود 50 تا 75 درصد در پوست، تنه، بازوها و بخش های بالایی پا با این روش بهبود می یابند. این روش در پیسی دست ها یا پاها موثر نیست.این روش برای درمان پیسی زمان بر می باشد و باید دو بار در هفته به مدت یک سال در بیمارستان درمان انجام گیرد. در این روش درمانی پیسی، پسورال می تواند بر چشم ها تاثیر بگذارد بنابراین قبل از آغاز درمان و بعد از پایان درمان انجام معاینه چشم ضروری است. برای کمک به پیشگیری از عوارض جانبی، بیماران باید به دقت تحت نظر پزشک باشند.
• جراحی برای درمان ویتیلیگو: وقتی سایر گزینه های درمانی برای درمان ویتیلیگو موثر نباشد گزینه جراحی می تواند مطرح شود. در مورد افراد بالغی که به مدت حداقل شش ماه شرایط بیماری ثابتی داشته اند جراحی مطرح می شود. این روش برای درمان پیسی در کودکان استفاده نمی شود. این روش درمانی در افرادی که به راحتی دچار اسکار یا کلوئید می شوند مناسب نخواهد بود روش های جراحی متفاوتی در دسترس است، در اغلب این روش ها پوست سالم را برداشته و درجایی قرار می دهند که نیاز به رنگدانه وجود دارد. این روش درمانی ویتیلیگو در 90 تا 95 درصد بیماران مفید است. اثرات جانبی درمان پیسی با جراحی عبارت است از عفونت، پوستی شبیه به cobblestone و عدم موفقیت جراحی
• راه های درمان های غیر معمول برای درمان ویتیلیگو: گزارش شده است برخی ویتامین ها مینرال ها و آنزیم ها می تواند رنگ پوست را در افراد مبتلا به ویتلیگو بازگرداند. اغلب این روش های جدید درمانی ویتیلیگو تحت مطالعه قرار نگرفته است و شواهدی مبنی بر موثر بودن این درمان ها و تاثیرات جانبی ان ها نیست. جینکوبیولبا گیاهی است که در یک کارآزمایی بالینی مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج حاصل از این کارآزمایی نشان می دهد که این گیاه می تواند رنگ پوست را بازگرداند و ویتیلیگو را از بدتر شدن در امان بدارد. در کارآزمایی مربوط به جینکوبیولبا 10 بیمار از این گیاه استفاده کردند و تاثیرات قابل توجهی روی پوست این افراد به دست آمد. دو نفر از بیماران از پلاسبو استفاده کردند، آن ها نیز تاثیرات قابل توجهی را به دست آوردند. بر اساس نتایج به دست آمده نمی توان به جمع بندی قطعی رسید و به انجام تحقیقات بیشتری نیاز است.
• دپیگمنتاسیون برای درمانی ویتیلیگو: این روش درمانی پیگمنت های باقی مانده را از پوست بر می دارد.بیماران اندکی این روش درمانی را انتخاب می کنند زیرا برداشتن باقی پیگمانت ها سبب سفید شدن کل پوست می گردد. این روش توسط افراد بالغی انتخاب می شود که پیگمانت های اندکی روی پوست آن ها باقی مانده و سایر درمان ها در مورد آن ها موثر نبوده است. در این روش لازم است شما از کرمی استفاده کنید که یک یا دو بار در روز آن را روی پوست می مالید. این کرم تدریجا رنگ را از روی پوست از بین می برد. دپیگمنتاسیون برای درمان ویتیلیگو حدود 1 تا 4 سال زمان می برد. وقتی درمان تمام شد برخی افراد ممکن است پیگمنت هایی را روی پوست خود ببینند. برای خلاصی از این لکه ها می توان مجددا از کرم استفاده نمود تا باقی مانده رنگ پوست نیز از بین برود.

نتایج درمانی ویتیلیگو یا پیسی:

آیا بیماری ویتیلیگو درمان قطعی دارد؟ درمان قطعی ویتیلیگو مشخص نیست. نمی توان پیش بینی کرد یک بیمار چطور به درمان پاسخ خواهد داد. باید به خاطر داشت یک درمان نمی تواند برای همه افراد موثر باشد. نتایج از بخشی به بخش دیگر بدن نیز متفاوت است. ترکیب دو یا چند درمان اغلب نتایج بهتری را به دنبال دارد.

ویتیلیگو در کودکان با محدودیت های درمانی رو به رو است. همه درمان ها برای کودکان مبتلا به ویتیلیگو مناسب نیست. استفاده از PUVA و پسورالن تا قبل از 12 سالگی توصیه نمی شود. در مورد کودکانی که به ویتیلیگوی گسترده دچارند ممکن است استفاده از درمان نوری UVB با شرایطی خاص توصیه شود.

تحقیقات در مورد ژن های دخیل در ویتیلیگو ادامه دارد. محققین باور دارند با شناسایی ژن های ویتیلیگو می توانند درمان های بهتری را ایجاد کنند. یکی از اهداف این تحقیقات ایجاد درمانی است که به طور دائم از تغییر رنگ پوست جلوگیری کند.

 

نکاتی برای افراد مبتلا به ویتیلیگو یا پیسی:

افراد مبتلا به ویتیلیگو باید از کرم های ضد آفتاب استفاده کنند زیرا:

• پوستی که رنگ خود را از دست داده به راحتی آفتاب سوخته می شود
• آفتاب سوختگی بد می تواند ویتیلیگو را تشدید کند.
• اگر دپیگمنتاسیون را به عنوان گزینه درمانی انتخاب می کنید باید بدانید که خورشید می تواند لکه های رنگی را روی پوست تان ایجاد کند که برای رفع آن باید پوست خود را مجددا دیپگمانته کنید.

برای محافظت پوست از خورشید پزشک متخصص پوست به شما توصیه می کند تا:

• از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. هر روز مقدار مناسبی از کرم ضد آفتاب را روی بخش هایی از پوست که پوشیده نیست بمالید. باید از ضد آفتاب هایی استفاده کنید که شما را علیه اولتراویولت نوع A و B در امان بدارد. فاکتور محافظت در برابر خورشید 30 یا بیشتر باشد (SPF بالاتر از 30) کرم ضد آفتاب باید ضد آب باشد.
• کرم ضد آفتاب را روزانه استفاده کنید. کرم را 15 دقیقه قبل از بیرون رفتن بر روی پوست خود بمالید.
• مادامی که بیرون از خانه هستید کرم ضد آفتاب را تجدید کنید. تجدید کرم ضد آفتاب هر دو ساعت یک بار حتی در روزهای ابری بسیار ضروری است. بعد از قرار گرفتن در آب و هم چنین تعریق باید از ضد افتاب استفاده کنید.
• با پوشاندن لباس مناسب خود را از آفتاب دور کنید. پوشاندن لباس بر پوست بالاترین فاکتور محافظتی علیه خورشید را دارد و نیازی به ضد آفتاب نخواهد بود.البته همه پوشش ها SPF بالایی را به همراه ندارد. استفاده از بلوزهایی با آستین های بلندSPF در حدود 1،700 دارد اما تی شرت ها تنها SPF 7 را نشان داده اند و تی شرت های سبز رنگ نیز SPF در حدود ده دارند.
• به دنبال سایه باشید
• هر گز از لامپ های خورشیدی و تخت های برنزه استفاده نکنید.
• اگر می خواهید به پوست تان رنگی اضافه کنید استفاده از مواد آرایشی را در نظر داشته باشید. مواد آرایشی می توانند به طور بی خطری به پوست شما رنگ دهند.
• هرگز تتو نکنید. تتو کردن می تواند منجر به پدیده Koebner phenomenon شود، به این معنی که وقتی شما با استفاده از تتو پوست خود را زخم می کنید لکه جدید ویتیلیگو حدود 10 تا 14 روز بعد ایجاد خواهد شد.

 

منابع: https://www.aad.org